Bağırsak
Sağlığını Koruyan Öneriler
Koronavirüs nedeniyle her zamankinden daha fazla hareketsiz ve stresli
günler geçiriyoruz. Bu iki durum pek çok hastalığa da zemin hazırlıyor.
Bunlardan biri de bağışıklık sistemimizle yakından ilgili olan sindirim sistemi
ve bağırsak hastalıklarıdır.
Biruni Üniversitesi Hastanesi Gastroenteroloji Uzmanı Doç. Dr. Barış
Yılmaz; Bağışıklık sistemi hücrelerinin büyük bir bölümünün bağırsaklarda
bulunduğunu, koronavirüs döneminde hareketsiz yaşam tarzı, sağlıksız beslenme
ve stres gibi faktörlerin de etkisiyle sindirim sistemimizin özellikle de
bağırsaklarımızın olumsuz etkilenebileceğini vurguladı ve bağırsak sağlığını
korumanın yollarını anlattı.
Sağlıklı
bağırsaklar, bağışıklık sistemini güçlendirir
Bağırsaklarımızda mikrobiyota adını verdiğimiz ve trilyonlarca bakteriden
oluşan bir yapı var. Bu yapı içerisinde yararlı ve zararlı dediğimiz
mikroorganizmalar birlikte bulunur. Hareketsizlik, sağlıksız beslenme, stres gibi
nedenler mikroorganizmalar arasındaki dengeyi bozarak, bağırsak dostu dediğimiz
bakterilerin azalmasına, zararlı bakterilerin de çoğalmasına neden olur. Bu
durum, bağışıklık sistemimizin zayıflamasına ve pek çok hastalığın oluşmasına
da zemin hazırlar.
Sindirim sistemini etkileyen ve kişilerin yaşam kalitesini bozan önemli
barsak problemlerinden biri de kabızlıktır.
Kabızlığın
nedeni araştırılmalıdır
Kabızlık bir hastalık değil semptomdur. Hareketsizlik, stres ve düzensiz
beslenmeye bağlı olarak barsak fonksiyonlarının bozulması sonucu gelişebileceği
gibi mekanik nedenler dediğimiz darlık, polip gibi etmenlere bağlı olarak da
oluşabilir. Bu nedenle öncelikle kabızlığın hangi nedenlere bağlı olarak
geliştiği saptanmalıdır. Dışkı ve kan testlerine ek olarak kolonoskopi ile
kalın bağırsakların incelenmesi gerekir. Kolonoskopi yapılamıyorsa radyolojik
tetkikler (röntgen, ultrason, tomografi, vs.) yapılabilir.
4
haftadan uzun süren kabızlığa dikkat
Uzun süren kabızlık bağırsak kanseri belirtileri arasında yer alıyor.
Bağırsak kanseri sinsi ve sessiz ilerleyen bir kanser türüdür. Kabızlığa eşlik
eden anemi, karın ağrısı, kilo kaybı, ailede kolon kanseri öyküsü varsa dikkate
alınmalı ve zaman kaybetmeden bir hekime başvurulmalıdır. Dünya Sağlık Örgütüne
göre, 50 yaşından sonra hiçbir şikayet olmasa da hekimin önerisi ile her 5
yılda bir kolonoskopi erken teşhiste önemlidir.
Bu
Önerilerle Bağırsak Sağlığınızı Koruyun!
Hareketli
bir yaşam tarzı benimseyin
Genel vücut sağlığımız için oldukça önemli olan düzenli egzersiz, aynı
zamanda bağırsakların sağlığı ve işlevi için de büyük önem taşıyor. Uzun süre
hareketsiz kalmaktan kaçınılmalı, sık aralıklarla yürüyüşler yapılmalıdır.
Bunun için günlük yarım saatlik yürüyüşlerin dışında saat başı 10 dakika kısa
yürüyüşler yapmak bağırsak hareketlerini artırır.
Sofranızdan
bağırsak dostu besinleri eksik etmeyin
Elma, enginar, ıspanak, lahana, incir, pırasa, üzüm, brokoli, kuşkonmaz,
keten tohumu ve yulaf ezmesi gibi besinler bağırsak hareketlerini düzenler.
Bunun yanı sıra tam tahıllı ekmek, probiyotik içeren besinler de etkilidir.
Kayısı
ve zeytinyağı sindirimi rahatlatıyor
Kayısı ve zeytinyağı bağırsak fonksiyonlarını düzenleyerek kabızlığın
gelişmesini engelleyen önemli besinler arasında yer alıyor. Bu nedenle
özellikle kabızlığın geliştiği durumlarda her sabah 1-2 kuru kayısı ve gün
içinde zeytinyağlı salatalar tüketmek faydalıdır.
Bitki
çayınıza bal ekleyin
Balın içinde yer alan maddeler bağırsak hareketlerinin düzenlenmesine
yardımcı olur. Gün içinde papatya ve rezene gibi bitki çaylarının içine 1 çay
kaşığı bal ekleyerek içmek sindirim sistemini düzenlemeye yardımcı olur.
Bununla birlikte çay kahve gibi içeceklerden uzak durulmalıdır.
Stresten
uzak bir yaşam tarzı benimseyin
İkinci beyin olarak adlandırdığımız bağırsakların kendine ait nörojenik bir
yapısı vardır. Beynimizle bağırsak arasında da sinirsel bir bağ mevcut.
Bu nedenle kişilerde meydana gelen duygu durum değişiklikleri, stres gibi
nedenler bağırsak fonksiyonlarımızı olumsuz etkileyerek, sindirim sisteminin
sağlıklı çalışmasını engeller. Uzamış stres ile birlikte sindirim bozuklukları,
kalın bağırsak uyarısı ile oluşan ishal, kabızlık, kramp ağrıları, şişkinlik
gibi şikayetler oluşabilir.
Doç.
Dr. Barış Yılmaz